केंद्र आणि राज्य सरकारद्वारे कोणता पाणलोट विकास आणि व्यवस्थापन कार्यक्रम राबविण्यात येत आहे?

योग्य उत्तर हरियाली आहे.

Key Points

• हरियाली हा केंद्र आणि राज्य सरकारद्वारे राबविला जाणारा पाणलोट विकास आणि व्यवस्थापन कार्यक्रम आहे.
• हा प्रकल्प ग्रामपंचायत स्तरावर लोकसहभागातून राबविण्यात येत आहे
• हरियाली कार्यक्रमाची मुख्य उद्दिष्टे आहेत:
  • पावसाच्या पाण्याचा प्रत्येक थेंब सिंचनाच्या उद्देशाने साठवणे, गावातील समाजासाठी तसेच पिण्याच्या पाण्याच्या पुरवठ्यासाठी उत्पन्नाचे शाश्वत स्रोत निर्माण करण्यासाठी वृक्षारोपण करणे.
  • रेनवॉटर हार्वेस्टिंग आणि व्यवस्थापनातून पंचायतीच्या उत्पन्नाचे नियमित स्त्रोत निर्माण करून ग्रामीण भागाचा सर्वांगीण विकास.
  • ग्रामीण भागात रोजगार निर्मिती आणि गरिबी निर्मूलन.
• राज्य सरकार आणि भारत सरकारच्या देखरेखीखाली आणि मार्गदर्शनाखाली सर्व क्षेत्र विकास कार्यक्रमांच्या अंमलबजावणीसाठी सर्व जिल्हा स्तर, ZP/DRDA हे नोडल प्राधिकरण असतील .
• कृती आराखडा/पाणलोट उपचार आराखडा तयार करण्यासाठी ग्रामसभा/वॉर्ड सभेची बैठक बोलावण्यात येईल.

Additional Information 

• ग्रामपंचायत पाणलोट प्रकल्पासाठी स्वतंत्र खाते ठेवेल आणि ZP/DRDA च्या सर्व पावत्या या खात्यात जमा केल्या जातील.
• ग्रामपंचायतीने पाणलोट क्षेत्रात बचत गट (SHGs) स्थापन करावेत.
• नीरू-मीरू हा कार्यक्रम आंध्र प्रदेशात लोकसहभागातून तलाव, चेक डॅम खोदून विविध जलसंचय संरचनेचे बांधकाम हाती घेण्यात आले.
• आर्वरी पाणी संसद कार्यक्रम राजस्थानशी संबंधित आहे.