Question
Download Solution PDFभारतात किती महारत्न कंपन्या आहेत? (फेब्रुवारी 2022)
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर 10 आहे.
Key Points
- 2022 पर्यंत, भारतात 11 महारत्न कंपन्या आहेत.
- 2022 पर्यंत, भारतात 11 महारत्न, 13 नवरत्न आणि 74 मिनिरत्न कंपन्या आहेत.
- महारत्न कंपन्यांची यादी:
- नॅशनल थर्मल पॉवर कॉर्पोरेशन (NTPC)
- ऑइल अँड नॅचरल गॅस कॉर्पोरेशन (ONGC)
- स्टील ऑथॉरिटी ऑफ इंडिया लिमिटेड (SAIL)
- भारत हेवी इलेकट्रीकल्स लिमिटेड (BHEL)
- इंडियन ऑइल कॉर्पोरेशन लिमिटेड (IOCL)
- हिंदुस्थान पेट्रोलियम कॉर्पोरेशन लिमिटेड (HPCL)
- गोल इंडिया लिमिटेड (CIL)
- गॅस अथॉरिटी ऑफ इंडिया लिमिटेड (GAIL)
- भारत पेट्रोलियम कॉर्पोरेशन लिमिटेड (BPCL)
- पॉवर ग्रीड कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया (POWERGRID)
- पॉवर फायनान्स कॉर्पोरेशन लिमिटेड.
Confusion Pointsसप्टेंबर 2022 मध्ये, REC लिमिटेड ही महारत्न CPSE मध्ये सामील होणारी 12 वी कंपनी बनली आहे.
जरी हा प्रश्न फेब्रुवारी 2022 पर्यंत सरकारच्या अधिकृत अद्यतनांनुसार आहे.
Important Points
- सरकार भारताने सरकारी मालकीच्या पॉवर फायनान्स कॉर्पोरेशन लिमिटेड (PFC) ला 'महारत्न' दर्जा दिला आहे, त्यामुळे PFC ला अधिक परिचालन आणि आर्थिक स्वायत्तता दिली आहे.
- 12 ऑक्टोबर 2021 रोजी वित्त मंत्रालयाच्या अंतर्गत सार्वजनिक उपक्रम विभागाकडून यासंबंधीचा आदेश जारी करण्यात आला.
- 1986 मध्ये स्थापन केलेली, PFC ही आजची सर्वात मोठी पायाभूत सुविधा वित्त कंपनी आहे, जी केवळ ऊर्जा मंत्रालयाच्या प्रशासकीय नियंत्रणाखालील ऊर्जा क्षेत्राला समर्पित आहे.
Additional Information
- सरकार या CPSEs द्वारे कमावलेल्या नफ्यावर आधारित केंद्रीय सार्वजनिक क्षेत्रातील उपक्रमांना नवरत्न, मिनीरत्न आणि महारत्न दर्जा प्रदान करते.
- 2009 पासून महारत्न श्रेणी सर्वात अलीकडील आहे, इतर दोन 1997 पासून कार्यरत आहेत.
- महारत्न PSU होण्यासाठी काही अटी आहेत.
- महारत्न दर्जा कंपनीला नवरत्न किंवा मिनीरत्न यासारख्या इतर श्रेणींपेक्षा अधिक स्वायत्तता आणि अधिकार देतो.
- ज्या कंपनीने सलग तीन वर्षे 5,000 कोटी रुपयांपेक्षा जास्त निव्वळ नफ्याची कमाई केली आहे, ज्या कंपनीची तीन वर्षांसाठी सरासरी वार्षिक उलाढाल 25,000 कोटी रुपये आहे किंवा ज्या कंपनीचे तीन वर्षांसाठी सरासरी वार्षिक निव्वळ मूल्य 15,000 कोटी आहे, अशा कंपनीला “महारत्न” दर्जा दिला जातो.
Last updated on Jun 16, 2025
-> CGPSC State Service Mains Admit Card is OUT
-> CGPSC mains exam date 2025 has been announced. The exam is going to be held on 26, 27, 28 & 29 June 2025.
-> The CGPSC State Services result was released on 12th March at the official website for the Prelims Examination which was conducted on 9th February 2025.
-> The applications was submitted online from 1st to 30th December 2024.
-> The CPSC SSE Prelims 2024 was held on 9th February 2025 and the Mains Exam will be held from 26th to 29th June 2025.
-> The selection process includes Prelims, Mains, and Interview stages and you can boost your exam preparation by solving CGPSC State Service Previous Year Papers.
-> Get the latest current affairs for UPSC here.