Question
Download Solution PDFखालील उतारा वाचा आणि पुढील प्रश्नाचे उत्तर द्या. या बाबींची तुमची उत्तरे केवळ उताऱ्यावर आधारित असावीत .
गेल्या दोन दशकांत, जगाचे सकल देशांतर्गत उत्पादन (जीडीपी) 50 टक्क्यांनी वाढले आहे, तर सर्वसमावेशक संपत्ती केवळ 3 टक्क्यांनी वाढली आहे. अलिकडच्या दशकांमध्ये, जीडीपी-चालित आर्थिक कामगिरीमुळे मानवी भांडवलासारख्या सर्वसमावेशक संपत्तीलाच हानी पोहोचली आहे; आणि नैसर्गिक भांडवल जसे जंगल, जमीन आणि पाणी. एकूण समावेशी संपत्तीच्या 57 टक्के असलेल्या जगातील मानवी भांडवलात केवळ 8 टक्के वाढ झाली आहे, तर एकूण समावेशी संपत्तीच्या 23 टक्के असलेल्या नैसर्गिक भांडवलात गेल्या दोन दशकांत जगभरात 30 टक्क्यांनी घट झाली आहे.
वरील उताऱ्यातून खालीलपैकी कोणता सर्वात महत्त्वाचा निष्कर्ष आहे?
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर हे आहे की केवळ जीडीपीने चालवलेली वाढ ही इष्ट किंवा शाश्वत नाही.
Key Points
- दिलेला उतारा सांगतो की आपला जीडीपी 50% वाढला आहे परंतु सर्वसमावेशक संपत्ती फक्त 3% वाढली आहे. सर्वसमावेशक संपत्ती मानवी भांडवल आणि जंगल, जमीन आणि पाणी यासारख्या नैसर्गिक भांडवलाशी संबंधित आहे.
- आपला जीडीपी वाढला असला तरी आपल्या नैसर्गिक भांडवलात (जंगल, जमीन आणि पाणी) ज्याचा एकूण समावेशक विकासाच्या 23% वाटा आहे , त्यात गेल्या दोन दशकात जगभरात 30% ने घट झाली आहे जी खरोखरच आपल्या भविष्यासाठी गंभीर चिंतेची बाब आहे. याचा अर्थ आपल्याकडे शाश्वत वाढ होत नाही. शाश्वत वाढ म्हणजे नैसर्गिक संसाधने आणि इतर घटकांना कोणतीही हानी न पोहोचवता वाढ आणि कोणत्याही क्षेत्रातील सर्वोत्तम विकास मानला जातो. त्यामुळे, केवळ जीडीपीवर चालणारी वाढ इष्ट किंवा शाश्वत नाही.
- म्हणून, योग्य उत्तर पर्याय (2) आहे.
Last updated on Jun 20, 2025
-> UPSC Launched PRATIBHA Setu Portal to connect aspirants who did not make it to the final merit list of various UPSC Exams, with top-tier employers.
-> Check Fastag Annual Pass 2025 New rules Rs. 3000 for 200 highway trips per year announced by the nitin Kadgari.
-> Candidates who have cleared the Prelims can now fill the UPSC DAF 1 2025 form for the Mains examination on the official website.
-> Candidates can check out the Daily Headlines for 20th June UPSC Current Affairs.
-> The UPSC CSE and IFS result has been released @upsc.gov.in on 11 June, 2025. Check UPSC Prelims Result 2025, UPSC IFS Result 2025
-> UPSC Launches New Online Portal upsconline.nic.in. Check OTR Registration Process.
-> Check UPSC Prelims 2025 Exam Analysis and UPSC Prelims 2025 Question Paper for GS Paper 1 & CSAT.
-> Calculate your Prelims score using the UPSC Marks Calculator.
-> Go through the UPSC Previous Year Papers and UPSC Civil Services Test Series to enhance your preparation.
-> PM Kisan 20th Installment Date 2025: Beneficiary Status & List, Check eKYC Process