कारण आणि परिणाम MCQ Quiz in मराठी - Objective Question with Answer for Cause and Effect - मोफत PDF डाउनलोड करा

येथे अनुसरण केलेला तर्क खालीलप्रमाणे आहे:

जागतिक तापमानवाढ​ ही घटना ही एक गंभीर समस्या (कारण) आहे आणि समुद्र पातळीत होणारी वाढ हा त्याचा मोठा परिणाम आहे.

म्हणून, II हे मुख्य कारण आहे आणि I मुख्य परिणाम आहे.

म्हणून, योग्य उत्तर "पर्याय 3" आहे.

Additional Information

कारणे म्हणजे काय?

कारणे म्हणजे जी घटना ज्या परिस्थितीत घडते.

उदाहरणार्थ, तुम्ही खालील कारणांचा अंदाज लावू शकता का?

पोलिसांनी राष्ट्रपतींच्या घराभोवती बंदोबस्त वाढवला.

दिवाळीच्या आसपास बरेच लोक विशेषतः महागड्या ब्रँडची वॉशिंग मशीन खरेदी करतात. वरील घटनांच्या कारणांचा आपण सहज अंदाज लावू शकतो.

राष्ट्रपतींना धमकावल्याच्या बातम्या आल्या होत्या.

दिवाळीच्या काळात त्या ब्रँडसाठी अधिक सूट किंवा सवलत होती.

पुरेशा आणि आवश्यक अटी:

कारण आणि परिणाम यांच्या प्रश्नामध्ये, कारण पुरेशी स्थिती आहे. असे गृहीत धरले जाते की घटना घडण्याच्या पुरेशा स्थितीमध्ये भिन्न आवश्यक परिस्थिती देखील समाविष्ट असणे आवश्यक आहे.

एक आवश्यक अट अशी आहे जी एखाद्या घटनेच्या घटनेसाठी पुरेशी असणे आवश्यक आहे.

उदाहरणार्थ, तुमच्या कामाचे मूल्यांकन करण्यासाठी तुम्ही अंतिम मुदतीचे पालन केले पाहिजे.

याचा अर्थ जर तुम्ही तुमच्या कामाचे मूल्यांकन केले तर तुम्हाला अंतिम मुदतीचे पालन करावे लागेल. किंवा; आपण अंतिम मुदतीचे पालन न केल्यास, आपल्या कामाचे मूल्यांकन केले जाणार नाही.

एखाद्या विशिष्ट घटनेत, परिणाम पुरेसे असल्यास त्या स्थितीला पुरेशी स्थिती म्हणतात.

उदाहरणार्थ, सस्तन प्राणी होण्यासाठी मनुष्य असणे ही पुरेशी अट आहे. सस्तन प्राणी असल्याशिवाय मनुष्य असण्याची क्रिया शक्य नाही. परंतु सस्तन प्राणी होण्यासाठी मनुष्य असणे ही आवश्यक अट आहे असे नाही.

कारण:

राज्य X मध्ये ट्रकचालकांचा संप आज सहाव्या दिवशी दाखल झाला आहे, कारण ते डिझेलच्या किमतीत वाढ झाल्याविरुद्ध निषेध करत आहेत.

विधाने:

I. राज्य X मधील अनेक शहरांमध्ये गेल्या आठवड्यात घाऊक बाजारपेठांमध्ये शेजारच्या राज्यांमधून फळे आणि भाज्यांचा पुरवठा मोठ्या प्रमाणात कमी झाला आहे.

हे ट्रकचालकांच्या संपचे स्पष्टपणे थेट परिणाम आहे. जेव्हा ट्रकचालक काम करणे थांबवतात, तेव्हा वाहतुकीची पुरवठा साखळी ताबडतोब खंडित होते. ट्रकशिवाय शेजारच्या राज्यांमधून फळे आणि भाज्या राज्य X मधील घाऊक बाजारपेठांपर्यंत पोहोचू शकत नाहीत, ज्यामुळे पुरवठा मोठ्या प्रमाणात कमी होतो.

II. डिझेलच्या किमतीत वाढ झाल्या असूनही राज्य X मध्ये डिझेल वाहनांची मागणी सातत्याने वाढत आहे.

हे थेट परिणाम असू शकत नाही कारण विधान मागणीतील "सातत्याने वाढ" दर्शविते, जे 6 दिवसांच्या संपापेक्षा दीर्घकालीन प्रवृत्ती सूचित करते. शिवाय, विधान आर्थिक तर्कशास्त्राला विरोध करते - डिझेलच्या उच्च किमतीमुळे सामान्यतः डिझेल वाहनांची मागणी कमी होते, ती वाढत नाही.

III. शहर Z मधील ऑटो रिक्षा संघाने उद्या सकाळी 6 वाजल्यापासून 48 तासांसाठी ऑटोच्या सुरुवातीच्या भाड्यात वाढ जाहीर केली आहे.

ऑटो संघाच्या कारवाईचा हा वेळ आणि रचना हे ट्रकचालकांच्या संपापेक्षा स्वतंत्र घटना असल्याचे मजबूतपणे सूचित करते.

अशाप्रकारे, केवळ I शक्य परिणाम असू शकतो.

म्हणून, योग्य उत्तर "पर्याय 3" आहे.

विधान:

आज अराक्कोणम-चेन्नई मार्गावरील अनेक गाड्या अनेक तासांनी उशिरा आहेत.

कारणे:

• कारण I: रेल्वेने नोव्हेंबर ते डिसेंबर 2023 दरम्यान कोलकाता आणि पटना दरम्यान दोन सणासाठी विशेष गाड्या चालवण्याचा निर्णय घेतला आहे.
• कारण II: काल रात्री अराक्कोणम जंक्शनवर एक मोठा रेल्वे अपघात झाला, ज्यामध्ये एका एक्स्प्रेस गाडीचे सात डबे पटरीवरून खाली पडले.

विश्लेषण:

• कारण I: हे कारण विधानाशी निरर्थक आहे. कोलकाता आणि पटना दरम्यान सणासाठी विशेष गाड्या चालवल्या जात असल्यामुळे अराक्कोणम-चेन्नई मार्गावरील गाड्यांवर कोणताही थेट परिणाम होत नाही.
• कारण II: हे कारण विधानाशी अतिशय संबंधित आहे. अराक्कोणम जंक्शनवर झालेल्या मोठ्या रेल्वे अपघातामुळे अराक्कोणम-चेन्नई मार्गावर थेट विलंब आणि व्यवधान होईल.

निष्कर्ष:

केवळ कारण II (रेल्वे अपघात) अराक्कोणम-चेन्नई मार्गावरील विलंबित गाड्यांसाठी एक शक्य आणि तार्किक स्पष्टीकरण आहे.

म्हणून, योग्य उत्तर पर्याय 2) केवळ II एक शक्य कारण आहे.

दिलेले कारण: मुसळधार पाऊस आणि अचानक आलेल्या पुरामुळे शहर X मधील अनेक सखल भागात पाणी शिरले आहे.

दिलेले परिणाम:

(I) राज्य सरकारने X शहराच्या नगरपालिकेसाठी नवीन प्रमुख नियुक्त केले आहे. → शक्य नाही

पूरादरम्यानच्या वाईट व्यवस्थापनामुळे नेतृत्व बदल होऊ शकतो परंतु हे आपत्तीचे तात्काळ किंवा हमखास परिणाम नाही.

(II) राज्य सरकारने X शहराच्या कमी उंचीवरील भागांमध्ये अडकलेल्या 5500 हून अधिक लोकांना स्थलांतरित केले आहे. → शक्य

जेव्हा पूर येतो, तेव्हा अधिकारी सुरक्षेसाठी प्रभावित भागातील लोकांना स्थलांतरित करतात. दिलेल्या कारणात असे म्हटले आहे की कमी उंचीवरील भाग जलमग्न झाले होते, ज्यामुळे स्थलांतर आवश्यक होते.

(III) X शहरातून स्थलांतरित झालेल्या नागरिकांना मदत करण्यासाठी अनेक ठिकाणी अन्न आणि पाणी वाटप केले जात आहे. → शक्य

स्थलांतरित झाल्यानंतर, लोकांना अन्न आणि पाणीसारख्या मूलभूत गरजा असतात. आपत्ती मदत उपक्रमांमध्ये असे उपाय सहसा समाविष्ट असतात, ज्यामुळे हा शक्य आणि युक्तीपूर्ण परिणाम बनतो.

अशाप्रकारे, II आणि III दोन्ही शक्य परिणाम असू शकतात.

म्हणून, "पर्याय 1" हे योग्य उत्तर आहे.

कारण: गेल्या 2 महिन्यांत X परिसरातील अपार्टमेंटमध्ये सायकल चोरीच्या घटनांमध्ये वाढ झाली आहे.

(I) पोलिसांनी X परिसरातील सुरक्षा रक्षकांना सर्व प्रवेश आणि बाहेर पडण्याची माहिती नोंदवण्याचे आणि सर्व डिलिव्हरी कर्मचाऱ्यांचे फोन नंबर तपासण्याचे सूचना दिले आहेत.

कारणात सायकल चोरीत वाढ झाल्याचे नमूद केले आहे. यावर मात करण्यासाठी, पोलिसांनी सुरक्षा रक्षकांना प्रवेश आणि बाहेर पडण्याची नोंद ठेवण्याचे आणि डिलिव्हरी कर्मचाऱ्यांचे फोन नंबर तपासण्याचे सूचना देणे हे एक थेट आणि तार्किक प्रतिसाद आहे. हे उपाय निगरानी वाढवण्याचे आणि संभाव्य संशयितांना किंवा नमुन्यांना ओळखण्याचे उद्दिष्ट आहे.

म्हणून, परिणाम I एक शक्य परिणाम आहे.

(II) अनेक अपार्टमेंट कॉम्प्लेक्सने त्यांच्या गेटच्या आत आणि बाहेर अनेक CCTV कॅमेरे बसवण्याचा निर्णय घेतला आहे.

CCTV कॅमेरे बसवणे हे गुन्हे रोखण्याचे आणि शोधण्याचे एक सामान्य सुरक्षा उपाय आहे. सायकल चोरीत वाढ झाल्याने अपार्टमेंट कॉम्प्लेक्स त्यांची सुरक्षा वाढवण्याकडे नैसर्गिकरित्या वळतील. गेटच्या आत आणि बाहेर CCTV कॅमेरे बसवणे म्हणजे निगरानी वाढवणे आणि संभाव्य चोरांना ओळखण्यास मदत करणे.

म्हणून, परिणाम II एक शक्य परिणाम आहे.

(III) X परिसराशी जोडलेल्या पोलिस ठाण्यात अधिक महिला पोलीस कर्मचाऱ्यांची नियुक्ती करण्यात आली आहे.

पोलिसांची उपस्थिती वाढवणे सामान्यतः गुन्हे रोखू शकते, परंतु विशिष्ट कारण म्हणजे सायकल चोरी. अधिक महिला पोलीस कर्मचाऱ्यांची नियुक्ती केल्याने सायकल चोरीला विशेषतः निराकरण होत नाही. हे पोलिस कर्मचाऱ्यांची सामान्य वाढ आहे, विशिष्ट समस्येचे लक्ष्यित प्रतिसाद नाही.

म्हणून, दिलेल्या कारणाचा परिणाम III थेट किंवा तार्किक परिणाम नाही.

अशाप्रकारे, परिणाम I आणि II हे दिलेल्या कारणाचे शक्य परिणाम आहेत.

म्हणून, योग्य उत्तर "पर्याय 1" आहे.

विधान:

I. पोलिस अधिकार्‍यांनी अलीकडे शहरात सकाळच्या वेळेत दक्षता वाढवली आहे.

II. शहरातील किरकोळ गुन्ह्यांच्या घटनांमध्ये लक्षणीय घट झाली आहे.

→ येथे दक्षता वाढल्याने शहरातील गुन्ह्यांमध्ये घट झाली आहे. अशा प्रकारे, गुन्ह्यांमध्ये घट हा शहरातील सकाळच्या वेळी वाढलेल्या दक्षतेचा परिणाम आहे.

अशा प्रकारे, विधान I हे कारण आहे आणि विधान II हे त्याचा परिणाम आहे.

म्हणून, योग्य उत्तर "1" आहे.

दिलेल्या घटनांवरून आपण असे म्हणू शकतो की, सरकारने सौर ऊर्जेचे फायदे लोकांना दाखवून दिले असल्यामुळे, सौर पॅनेलची मागणी अनेक पटींनी वाढली आहे. म्हणून, आपण असे म्हणू शकतो की, घटना (I) हा परिणाम आहे; आणि घटना (II) हे त्याचे कारण आहे.

अशाप्रकारे, (I) हा परिणाम आहे; आणि (II) हे त्याचे तात्काळ आणि प्रमुख कारण आहे.

म्हणून, 'पर्याय (1)' योग्य आहे.

साकेथ आणि अयांश हे दोन वेगवेगळ्या क्षेत्रात काम करत आहेत, त्यामुळे ते एकमेकांचे कारण किंवा परिणाम होऊ शकत नाहीत.
साकेथची नोकरी गमावणे आणि अयांशला कमी पगार मिळणे हे काही घटनांचे परिणाम आहेत आणि कारणे नाहीत.
दोन्ही विधाने उद्योगांमध्ये आर्थिक संघर्षाचे अस्तित्व दर्शवतात. अशा प्रकारे, विधान I आणि II हे सामान्य कारणाचे परिणाम असण्याची शक्यता आहे.
त्यामुळे, योग्य उत्तर पर्याय 2 हे आहे.

घटना A: सर्वोच्च न्यायालयाने कागदपत्रांच्या पडताळणीसाठी कालमर्यादा निश्चित केली आहे.

कार्यक्रम B: भर्ती संस्था तातडीने काम करत आहे.

भर्ती संस्था तातडीने काम करत आहे कारण सर्वोच्च न्यायालयाने कागदपत्रांच्या पडताळणीसाठी कालमर्यादा निश्चित केली आहे.

स्पष्टपणे, घटना (A) हे कारण आहे आणि घटना (B) त्याचा परिणाम आहे .

म्हणून, योग्य उत्तर "पर्याय (2)" आहे.

पहिल्या विधानात दहशतवादाच्या एका विशिष्ट रणनीतीवर टीका करण्यात आली आहे की ते आपल्या समाजात व्यत्यय आणत आहे आणि आपल्या विकासाच्या प्रयत्नांना खीळ घालत आहे आणि दुसरे विधान याचा परिणाम आहे की या संकटाशी लढण्याचा एकमेव मार्ग म्हणजे अपवाद किंवा दुहेरी मानकांशिवाय बळकट करणे आणि अंमलबजावणी करणे.

म्हणून, विधान (I) हे कारण आहे आणि विधान (II) परिणाम आहे.

दिलेल्या माहितीवर आधारित:

विधान (i): शहरातील वायू प्रदूषणाची उच्च पातळी.

हे असे सूचित करते की, प्रदूषकांच्या वाढत्या संहतीमुळे शहरातील हवेची गुणवत्ता खराब होत आहे.

विधान (ii): लोकांमध्ये श्वसन व आरोग्यासंबंधित समस्यांमध्ये वाढ.

हे लोकांमधील आरोग्यविषयक समस्या, विशेषत: श्वसन समस्यांमध्ये होणाऱ्या वाढीचा संदर्भ देते.

वायू प्रदूषणामुळे आरोग्यविषयक समस्या उद्भवू शकतात या माहितीनुसार, आपण असा अंदाज लावू शकतो की, उच्च प्रदूषण (विधान i) श्वसन व आरोग्यविषयक समस्यांमध्ये वाढ होण्यास कारणीभूत ठरते (विधान ii).

म्हणून, विधान (ii) ला विधान (i) मध्ये वर्णन केलेल्या कारणाचा परिणाम म्हणून पाहिले जाते.

म्हणून, "पर्याय (1)" योग्य आहे.

1. शाळेत उशिरा पोहोचणाऱ्या बसमुळे रस्त्यावर मोठा अपघात असे होऊ शकत नाही. म्हणून, पर्याय 1 रद्द होतो.
2. शाळेच्या बसला उशीर होतो आणि सोबतच रस्त्यावर एक मोठा अपघात होतो यामध्ये सामायिक घटना स्थापित करणे शक्य नाही. - म्हणून, पर्याय 2 रद्द होतो.
3. वाहतुकीस अडथळा निर्माण करणारा एक मोठ्या रस्ता अपघातामुळे स्कूल बस शाळेत उशिरा पोहोचू शकते. म्हणून, I आणि II स्वतंत्र कारणे असू शकत नाहीत. म्हणून, पर्याय 3 रद्द होतो.

म्हणून, विधान II हे कारण आहे आणि विधान I त्याचा परिणाम होऊ शकतो.

संकल्पना: कारण आणि परिणाम.

दिलेले आहे:

विधाने:

I. अपुऱ्या रोजगाराच्या संधींविरोधात विद्यार्थ्यांनी केलेले आंदोलन मागे घेतले.

II. रोजगार देण्यास असमर्थ ठरलेल्या सरकारच्या विरोधात विद्यार्थ्यांनी आंदोलन केले.

स्पष्टीकरण:

I. अपुऱ्या रोजगाराच्या संधींविरोधात विद्यार्थ्यांनी केलेले आंदोलन मागे घेतले.

• अपुऱ्या रोजगाराच्या संधीमुळे विद्यार्थ्यांनी आंदोलन केले.
• विद्यार्थ्यांनी आंदोलन मागे घेतले.

​

II. रोजगार देण्यास असमर्थ ठरलेल्या सरकारच्या विरोधात विद्यार्थ्यांनी आंदोलन केले.

• विद्यार्थ्यांनी आंदोलन सुरू केले.
• आंदोलन सुरू करण्यामागचे कारण म्हणजे रोजगार उपलब्ध करून देण्यात सरकारची असमर्थता.

 

म्हणून, दोन्ही विधाने, I आणि II, स्वतंत्र कारणांचे परिणाम आहेत हे योग्य उत्तर आहे.