महात्मा गांधींनी सुरू केलेले प्रथम जनआंदोलन

योग्य उत्तर असहकार आंदोलन आहे.

• असहकार चळवळ ही गांधीजींच्या नेतृत्वात आयोजित केलेली “पहिले जनआंदोलन” होती.
• 4 सप्टेंबर 1920 रोजी कॉंग्रेसच्या कलकत्ता अधिवेशनात “असहकार चळवळ” चा प्रस्ताव मंजूर झाला.

असहकार चळवळ:

• सप्टेंबर 1920 ते फेब्रुवारी 1922 पर्यंत गांधीजींनी असहकार आंदोलन केले.
• 1919 मध्ये अमृतसरमधील जालियनवाला बाग हत्याकांड असहकार आंदोलन सुरू होण्याचे एक प्रमुख कारण होते.
• 4 फेब्रुवारी 1922 रोजी गोरखपूर जिल्हा (उत्तर प्रदेश) मधील चौरी चौरा येथे चौरी चौराची घटना घडली जेव्हा असहकार चळवळीत सहभागी झालेल्या आंदोलकांचा मोठा गट पोलिसांवर चकमकीत उडाला ज्याने गोळीबार केला.
• या घटनेला हिंसक रूप मिळाल्यामुळे महात्मा गांधींनी 12 फेब्रुवारी 1922 रोजी 'असहकार चळवळ' बंद केली आणि त्याचा थेट परिणाम म्हणून ही घटना घडली.
• असहकार चळवळीच्या प्रारंभाच्या वेळी लॉर्ड एडविन माँटॅगु (1917-22)  भारताचे राज्य सचिव होते.

• दांडी मार्चला "मीठ आंदोलन किंवा दांडी सत्याग्रह" म्हणूनही ओळखले जाते.
  • गांधीजींचा मीठविरोधी कायदा  6 एप्रिल 1930 रोजी साबरमती आश्रम ते दांडी गावाला चालवून विसर्जित करण्यात आला.
• मुंबईत अखिल भारतीय कॉंग्रेस कमिटीच्या अधिवेशनात 8 ऑगस्ट 1942  रोजी "भारत छोडो आंदोलन" सुरू करण्यात आले.