Question
Download Solution PDFखालीलपैकी कोणते विशेष वैशिष्ट्य आहे जे राजकीय पक्षापासून दबाव गटाला वेगळे करते?
Answer (Detailed Solution Below)
Option 3 : दबाव गट राजकीय पक्षांसोबत सत्तेत येण्याचा प्रयत्न करत नाहीत.
Free Tests
View all Free tests >
CUET General Awareness (Ancient Indian History - I)
11.6 K Users
10 Questions
50 Marks
12 Mins
Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर पर्याय 3 आहे.
मुख्य मुद्दे
- दबाव गट:
- 'प्रेशर ग्रुप' (दबाव गट) या शब्दाचा उगम अमेरिकेत झाला.
- दबाव गट हा लोकांचा एक समूह आहे जो त्यांच्या सामान्य हितसंबंधांना प्रोत्साहन देण्यासाठी आणि त्यांचे रक्षण करण्यासाठी उपक्रम आयोजित करतो.
- हे तथाकथित आहे कारण ते सरकारवर दबाव टाकून सार्वजनिक धोरणात बदल करण्याचा प्रयत्न करतात.
- हे सरकार आणि त्याच्या सदस्यांमधील संपर्क म्हणून काम करतात.
- राजकीय पक्षांपेक्षा भिन्न:
- ते निवडणूक लढवत नाहीत व राजकीय सत्ता हस्तगत करण्याचा प्रयत्न करत नाहीत. म्हणून पर्याय 3 योग्य आहे.
- ते विशिष्ट कार्यक्रम आणि समस्यांशी संबंधित आहेत आणि त्यांचे उपक्रम मर्यादित आहेत.
- सरकारवर प्रभाव पाडून त्यांच्या सदस्यांच्या हितांचे संरक्षण आणि संवर्धन करतात.
- दबाव गटांद्वारे वापरल्या जाणाऱ्या पद्धती:
- दबाव गट जमाव, पत्रव्यवहार, प्रसार, प्रचार, याचिका, सार्वजनिक वादविवाद, आमदारांशी संपर्क राखणे इत्यादी कायदेशीर आणि कायदेशीर पद्धतींद्वारे सरकारमधील धोरण-निर्माण आणि धोरण अंमलबजावणीवर प्रभाव पाडतात.
- तथापि, कधीकधी ते बेकायदेशीर आणि बेकायदेशीर पद्धतींचा अवलंब करतात जसे बंद, हिंसक कारवाया आणि भ्रष्टाचार ज्यामुळे सार्वजनिक हित आणि प्रशासकीय अखंडता हानी होते.
- ते लोकमत प्रभावित करण्याचा प्रयत्न करू शकतात आणि त्याद्वारे सरकारवर अप्रत्यक्ष प्रभाव मिळवू शकतात कारण लोकशाहीतील सरकारला लोकांच्या मतांचा मोठा परिणाम होतो. या तंत्राला 'प्रचार' असे म्हटले जाऊ शकते.
- दबाव गटांमध्ये मोठ्या संख्येने लोकांचा समावेश असतो. (लहान राजकीय पक्षांपेक्षाही मोठे) उदाहरणार्थ कृषी गट, व्यावसायिक गट.
Last updated on Jun 17, 2025
-> The CUET 2025 provisional answer key has been made public on June 17, 2025 on the official website.
-> The CUET 2025 Postponed for 15 Exam Cities Centres.
-> The CUET 2025 Exam Date was between May 13 to June 3, 2025.
-> 12th passed students can appear for the CUET UG exam to get admission to UG courses at various colleges and universities.
-> Prepare Using the Latest CUET UG Mock Test Series.
-> Candidates can check the CUET Previous Year Papers, which helps to understand the difficulty level of the exam and experience the same.