Question
Download Solution PDFखालीलपैकी कोणत्या मगध सम्राटाने अंगाला आपल्या साम्राज्यात जोडले?
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर बिंबिसार आहे.
Key Points
- बिंबिसाराच्या अंतर्गत, जो बुद्धाचा समकालीन होता आणि जो बुद्धांप्रमाणेच ख्रिस्तपूर्व 6व्या - 5व्या शतकात राहत होता, मगध मध्य गंगा मैदानाचा नियंत्रक म्हणून उदयास आला.
- अश्वघोषाच्या बुद्धचरितानुसार बिंबिसार हा हरियांका घराण्यातील होता.
- बौद्ध इतिहासानुसार, बिंबिसाराने 48 वर्षे (544 इसवी सन पूर्व - 492 इसवी सन पूर्व) राज्य केले.
- तो मगधचा पहिला महत्त्वाचा शासक मानला जातो.
- त्याची राजधानी गिरीव्राज/राजगृह (राजगीर) येथे होती.
- राजकीय दूरदृष्टीमुळे, त्यांना कोसलच्या राजघराण्याशी विवाहाद्वारे घराणेशाहीचे संबंध प्रस्थापित करण्याचे महत्त्व लक्षात आले.
- या युतीतून त्यांनी काशीतील एक गाव हुंडा म्हणून घेतले.
- बिंबिसाराने अंगाला आपल्या साम्राज्यात जोडले.
- अंगाशी, बिंबिसाराचे मैत्रीपूर्ण संबंध नव्हते.
- सध्या अंगा हे बिहार आणि पश्चिम बंगालचे आंशिक क्षेत्र आहे.
- अंगाची राजधानी चंपा होती आणि ती 16 महाजनपदांमध्ये होती.
- ब्रह्मदत्त हा अंगाचा शेवटचा राजा होता जेव्हा तो बिंबिसाराने काबीज केला होता.
- गांधारच्या राजाशी त्यांचे सलोख्याचे संबंध होते.
Additional Information
- अजातशत्रु
- तो बिंबिसाराचा पुत्र होता.
- मगधचा अधिपती अजातशत्रू आपल्या वडिलांचा वध करून सिंहासनावर बसला होता. म्हणूनच इतिहासात तो कुनिक (पितृहंता) म्हणून ओळखला जातो.
- त्याने बौद्ध धर्म स्वीकारला.
- इ.स.पूर्व 483 मध्ये त्याने राजगृह येथे पहिली बौद्ध परिषद भरवली.
- त्याने कोसला आणि वैशाली विरुद्ध युद्ध जिंकले.
- उदयीन
- उदयिन (सन 460-444 इसवी सन पूर्व) हा प्राचीन भारतातील मगधचा राजा होता, ज्याला उदयभद्र असेही म्हणतात. बौद्ध आणि जैन स्त्रोतांनुसार तो हरियांका राजा अजातशत्रूचा मुलगा आणि वारस होता.
- बौद्ध परंपरेनुसार उदयिन हा अजातशत्रूचा आवडता मुलगा होता आणि त्याचे आजोबा बिंबिसाराच्या कारकिर्दीत तो जगला होता.
- पाटलीपुत्र शहराची स्थापना उदयिनने सोन आणि गंगा या दोन नद्यांच्या संगमावर केली होती.
- साम्राज्यात पाटलीपुत्राचे महत्त्वाचे स्थान असल्यामुळे त्याने आपली राजधानी राजगृहातून पाटलीपुत्र येथे हलवली. याला पाली भाषेत राजगृह असे नाव देण्यात आले.
- महापद्म नंद
- महापद्म नंद हे नंद वंशाचे शक्तिशाली शासक होते.
- महापद्म नंद, ज्याला उग्रसेन म्हणूनही ओळखले जाते, ज्याला प्रचंड सैन्याचा मालक होता, त्याने कुरु, कलिंग आणि कासी यासारख्या अनेक राज्यांचा पराभव केला.
- पुराणात त्यांचे वर्णन “सर्व क्षत्रियांचा नाशकर्ता” असे केले आहे.
- पुराणात महापद्म एकरतला एकमेव सम्राट म्हणतात.
- त्यांचे अनेकदा 'भारतीय इतिहासातील पहिले साम्राज्य निर्माणकर्ता' असे वर्णन केले जाते.
- महापद्म नंद यांना "दुसरा परशुराम" असे शीर्षक देण्यात आले.
| अनु .क्र | महाजनपद | राजधानी | आधुनिक दिवसाचे स्थान |
| 1 | काशी/काशी | काशी | बनारस |
| 2 | अंगा | चंपा | बिहार |
| 3 | मगध | राजगृह | गया आणि पटणा |
| 4 | वत्सा | कौसंबी | प्रयागराज |
| 5 | कोसल | श्रावस्ती | पूर्व उत्तर प्रदेश |
| 6 | सुरसेना | मथुरा | पश्चिम उत्तर प्रदेश |
| 7 | कुरु | इंद्रप्रस्थ | मेरठ |
| 8 | पांचाळ | अहिच्छत्र आणि कांपिल्य | पश्चिम उत्तर प्रदेश |
| 9 | मत्स्य | विराटनगर | जयपूर |
| 10 | चेडी | सोठीवती | बुंदेलखंड प्रदेश |
| 11 | अवंती | उज्जयिनी | मध्य प्रदेश |
| 12 | गांधार | तक्षशिला | रावळपिंडी |
| 13 | कंबोजा | पुंछ | राजौरी आणि हाजरा (काश्मीर) |
| 14 | असाका | पोताली/पोडाणा | गोदावरीचा किनारा |
| 15 | वज्जी | वैशाली | बिहार |
| 16 | मल्ल | कुशीनारा | उत्तर प्रदेश |
Last updated on May 28, 2025
-> SSC JE notification 2025 for Civil Engineering will be released on June 30.
-> Candidates can fill the SSC JE CE application from June 30 to July 21.
-> The selection process of the candidates for the SSC Junior Engineer post consists of Paper I, Paper II, Document Verification, and Medical Examination.
-> Candidates who will get selected will get a salary range between Rs. 35,400/- to Rs. 1,12,400/-.
-> Candidates must refer to the SSC JE Previous Year Papers and SSC JE Civil Mock Test, SSC JE Electrical Mock Test, and SSC JE Mechanical Mock Test to understand the type of questions coming in the examination.
-> The Staff Selection Commission conducts the SSC JE exam to recruit Junior Engineers in different disciplines under various departments of the Central Government.